Görme engelliler de artık Mangala Oyunu Derneğinin, Dünya Etnospor Konfederasyonunun desteğiyle hazırladığı braille alfabeli set sayesinde mangala oynayabilecek.
Türk kahvesi ve kahvehanelerle ilgili yaptıkları araştırmalar sırasında Türk gelenek ve görenekleriyle ilgili olarak en eski 2 minyatürde rastladıkları mangala oyununun yaygınlaşması için 2007 yılından beri mücadele eden Serkan Aziz ve Serdar Asaf Ceyhan kardeşler, Türk topluluklarında 4 bin yıllık geçmişe sahip strateji ve zeka oyunu mangalayı görme engellilerin öğrenmesi için kolları sıvadı.
Mangala Oyunu Derneği Başkanı Serkan Aziz Ceyhan, projeye ilişkin yaptığı açıklamada, görme engelli çocukların mangala oyununu zorlanmadan oynadıklarını ve çok sevdiklerini söyledi.
Ceyhan, oyun seti üzerinde yer alan kuyulara, braille alfabesiyle rakamların yazıldığını, ayrıca oyun kurallarının braille alfabesi ile yer aldığı kitapçığın hazırlandığını, görme engelli çocukların bu sayede herhangi bir eğitmene ihtiyaç duymadan mangala oynayabildiğini aktardı.
Projenin ilk adımı olarak pilot okul olarak seçilen Türkan Sabancı Görme Engelliler Ortaokulunda karne hediyesi olarak tüm öğrencilere braille alfabeli mangala oyunlarının dağıtıldığını ifade eden Ceyhan, projenin Türkiye’deki tüm görme engelli okullarında hayata geçirilmesinin planlandığını belirtti.
Engelli çocuklara alternatif zeka oyunları sunmak amacıyla 58 öğrencinin katılımıyla geçen ay pilot okulda Türkiye’de mangala turnuvası düzenlendiğini dile getiren Ceyhan, 11-14 Mayıs’ta Yenikapı Meydanı’nda düzenlenecek Etnospor Kültür Festivali’nin Engelliler Haftası’na denk gelmesi münasebetiyle, alanda Engelliler Mangala Oyunu Turnuvası’nın da yapılacağını belirtti.
“Görme engelli çocukların da oyun oynamaları gerekiyor”
Türkiye İstatistik Kurumunun 2012 verilerine göre, ülkede 216 bin görme engellinin bulunduğunu, 0-24 yaş arası görme engelli sayısının 120 bin olduğunu anlatan Ceyhan, bu rakamın ancak 2 bin kadarının ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında özel eğitime tabi tutulduğunu ifade etti.
Ceyhan, görme engelli çocukların oyunlarıyla ilgili çok az sayıda kaynağa ve yazıya rastlandığına dikkati çekerek, The British Journal of Vision Impairment’in 1983-2000 yılları arasında yayınlanan bütün sayılarında ancak 2 makale olduğunu belirtti.
Örgün eğitimde okul hayatına başlayan her çocuk gibi görme engelli çocukların da gelişimini tamamlamaları için oyun oynamaları gerektiğini vurgulayan Ceyhan, görme engelli çocukların bazı gelişim alanlarında, akranlarından 2 yıl geride olduklarının düşünüldüğünü, görme engelli çocukların oyun davranışlarındaki eksikliklerin, gelişim alanlarında görülen gerilikleri ile doğru orantılı olduğunun gözlemlendiğini kaydetti.
Türkiye’de 2016 yılına kadar, görme engelli çocuklar için sadece birkaç satrancın ithal edildiğini söyleyen Ceyhan, “Görme engelli çocuklar için satranca alternatif herhangi bir yerli zeka oyunu bulunmamakta. Türkiye’de görme engelli çocuklar için braille alfabeli kabartmalı mangala oyun setleri ilk defa Mangala Oyun Ltd. Şti. tarafından üretildi.” dedi.